Met het programma Samen meer grip op milieuschade versterken we onze vergunningen-, toezicht en handhavingsaanpak. Bijvoorbeeld: hoe breng je ketens en risico’s beter in beeld? Welke signalen pik je op, en aan wie geef je ze door?
Elke inwoner van Nederland heeft baat bij een schone, veilige en gezonde leefomgeving. Daarom willen we milieuschade voorkomen in plaats van achteraf herstellen. Niet voor niets inspecteren wij bedrijven en houden we toezicht in natuurgebieden. Maar soms is er meer nodig. Dit is het geval bij het gecalculeerd schade toebrengen aan het milieu, ook wel milieucriminaliteit genoemd.
De kosten van milieucriminaliteit voor onze maatschappij zijn hoog. Aan de buitenkant vaak ‘respectabel’ ogende bedrijven overtreden de milieuwetten niet alleen om er actief geld mee te ‘verdienen’, maar vaak ook om uitgaven te besparen door milieumaatregelen na te laten. Die milieuwetten zijn er om de volksgezondheid, de kwaliteit van essentiële levensbehoeften zoals lucht, (drink)water en voedsel en flora en fauna te beschermen.
Sommige uitingen van milieucriminaliteit brengen het halen van de klimaatdoelen ook in gevaar, doordat zij een schadelijk effect hebben op milieu en klimaat. Werken aan een duurzame regio, betekent dan ook werken aan het terugdringen van milieucriminaliteit. Met dit programma ontwikkelt OZHZ de benodigde skills, kennis, en werkwijze om milieuschade te voorkomen.
Inwoners die last hebben van bijvoorbeeld geluid, trillingen, geur of licht van bedrijven, kunnen dat bij ons melden, zowel telefonisch (meldkamer DCMR), als via de website. Ongewone voorvallen in de bedrijfsvoering, zoals brand of lekkage, zijn bedrijven verplicht om bij ons te melden. Onze wachtdienst pakt al deze klachten, meldingen en ongewone voorvallen op. De milieuwachtdienst is opgedeeld in een dagdienst en een dag, weekend- of midweekse piketdienst (24/7).
Inzet van de wachtdienst
Vanuit de piketdienst wordt op veel meldingen direct gereageerd. In ieder geval als het gaat om een melding over veiligheid en/of gezondheid. Maar ook voor de minder acute meldingen wordt de piketdienst in veel gevallen direct opgeroepen. Denk aan geuroverlast van een cafetaria, lichthinder van een sportveld of geluid van een café. Dit vraagt veel tijd en inzet, ook buiten kantoortijd. Het reageren op al deze losse meldingen, kan ervoor zorgen dat de piketdienst niet meer inzetbaar is voor grote calamiteiten en ongewone voorvallen, bijvoorbeeld omdat de collega al aan zijn maximale werkuren zit. Dit gaat aan de essentie van de wachtdienst voorbij.
Wat gaan we vanaf 2025 doen?
Vanuit de ontwikkelaanpak is gewerkt aan een onderzoek naar en implementatie van verbetermogelijkheden binnen de wachtdienst op het gebied van effectiviteit en efficiëntie, waarbij ook kwaliteit in het oog is gehouden. Voor meldingen zonder acuut gevaar worden we niet meer direct opgepiept, tenzij meerdere meldingen duiden op zeer verstorende overlast.
Zo wordt de piketdienst zoveel mogelijk ingezet voor meldingen die direct een gevaar vormen voor de veiligheid en gezondheid. Situaties bij bedrijven zonder acuut gevaar waar de piketdienst wél direct voor opgeroepen moet worden, worden op een oproepenlijst bij de meldkamer geplaatst. Dit is relevant voor bedrijven waar bijvoorbeeld een dwangsomprocedure van kracht is. Alle afgevangen meldingen pakken we op in de dagdienst en waar nodig zetten we in op aanpak van de overlast middels geplande controles. Zo kunnen (structurele) overtredingen alsnog worden aangepakt, zonder de piketdienst te belasten. Daarnaast maken we een kwaliteitsslag in de informatievoorziening op onze website, zodat inwoners weten hoe ze een melding zo volledig mogelijk kunnen indienen, zodat wij deze zo goed mogelijk kunnen behandelen.
Eind september organiseerde OZHZ een training over ‘’bewustwording signalen van ondermijning’’. Wat is ondermijning nu precies? Het is belangrijk dat we alert zijn, weten hoe we signalen kunnen herkennen in ons werk én weten waar we dit moeten melden.
Wat is ondermijning!?
Een collega van het RIEC (regionaal informatie- en expertisecentrum) trapte de middag af met een presentatie, want wat is ondermijning nu eigenlijk? Als criminelen gebruik maken van legale structuren, bedrijven en diensten (de bovenwereld) voor hun georganiseerde, illegale activiteiten (de onderwereld), dan spreken we van ondermijning. Dit raakt de veiligheid én leefbaarheid van onze samenleving. Een integrale aanpak, waarbij alle nodige partners (dus ook OZHZ!) samenwerken, helpt bij het signaleren, onderzoeken en bestrijden van ondermijning.
Aan de slag
De collega’s gingen vervolgens in teams uiteen om de puzzels in een Escaperoom op te lossen. Daar was een drugslab nagebouwd. Alle teams wisten op tijd te ontsnappen en bespraken met elkaar welke signalen van ondermijning zij herkenden. Denk aan verborgen ruimtes en chemische middelen die je niet zomaar in je keukenkastje tegenkomt. Collega’s mochten zich ook wagen aan een pubquiz, waar schattingsvragen over georganiseerde milieucriminaliteit naar voren kwamen.
Het Bestuurlijk Interventie Team Drechtsteden (BIT)
Het Bestuurlijk Interventie Team Drechtsteden sloot de dag af met een presentatie. Sinds dit jaar intensiveerden de gemeenten Alblasserdam, Hendrik-Ido-Ambacht, Papendrecht, Sliedrecht en Zwijndrecht de samenwerking met de aanpak tegen georganiseerde ondermijnende criminaliteit door gezamenlijk een Bestuurlijk Interventie Team (BIT) op te richten. Het BIT organiseert in de vijf gemeenten integraal toezicht en handhaving uit door middel van integrale bedrijfscontroles. Ook OZHZ is een partner die (afhankelijk van de te bezoeken bedrijven) aansluit in deze controles.
In februari startte de provinciale AT-pool. Wat is AT? AT staat voor administratief toezicht. Het is een manier van toezicht houden, waarbij de gegevens van een bedrijf uit verschillende bronnen worden opgehaald. Op basis hiervan worden vragen voor een controle of rapport opgesteld. Het doel van AT? Een beter naleefgedrag door bedrijven. Daarnaast kan AT een bijdrage leveren bij het opsporen van criminele activiteiten (zoals onvergunde afvalstromen.) Ook levert AT een belangrijke bijdrage aan de vraagstukken rondom Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS) en Circulaire Economie (CE).
Kennis overdragen aan jongere specialisten
De pool is opgericht om specialistische kennis over AT aan de jongere specialisten over te brengen. Bij deze AT-pool zijn verschillende medewerkers van de Zuid-Hollandse OD’s twee dagen per week aangesloten om de schaarse kennis en expertise over AT te delen én te borgen. Waar wordt de AT-pool voor ingezet?
Onderzoek naar ziekenhuisafval en bedrijven in de metaalrecyclingbranche
In februari startte de AT-pool met onderzoek naar ziekenhuisafval en naar bedrijven in de metaalrecyclingbranche. Ervaren specialisten ondersteunen de jongere leden dan tijdens én bij het voorbereiden van de bezoeken aan de bedrijven. Bij deze bezoeken zijn toezichthouders van OZHZ betrokken. Binnenkort start het leren analyseren van een financiële administratie bij het DAT. Leerzaam, want daarbij start ook het proces rondom het opvragen van gegevens bij bedrijven. Elk bedrijf reageert op een andere manier; dus goed om van te leren!
‘Zeer Zorgwekkende Stoffen komen toch alleen bij grote bedrijven voor? In de industrie? ‘Dat is absoluut niet zo, vertelt Sanne. Bijna alle bedrijven in onze regio produceren Zeer Zorgwekkende Stoffen, ook kleine bedrijven. Maar vaak weten zij dit niet. Daarom is ons bezoek zo belangrijk, om die bewustwording te creëren.’ Sanne controleerde dit jaar drukkerijen binnen de regio op ZZS. Lees hier haar verhaal.
Het is ons uiteindelijk gelukt! Zónder ZZS. We gebruiken nu een zeepsop om de drukplaten schoon te maken. De zeep is niet schadelijk voor mensen
Johan den Houter
De fysieke leefomgeving raakt ons allemaal. Inwoners, bedrijven, gemeenten, provincie en partners dragen samen de zorg voor een veilige én duurzame omgeving. Als OZHZ doen we dit voor de gemeenten in onze regio en de provincie Zuid-Holland. Dit met advisering én uitvoering van de VTH-taken: Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving. Vanwege ontwikkelingen en maatschappelijke vraagstukken verbeteren wij continu de strategie. Dit legden we vast in de nieuwe nota VTH. Wat zijn die ontwikkelingen?
Nieuwe nota VTH voor de gemeentelijke taken
Bovenstaande ontwikkelingen zijn meegenomen in de nieuwe nota VTH voor de gemeentelijke taken. Welke taakvelden omvat de nieuwe nota?
In de nota VTH legden we ook vast welke thema’s, doelen én uitgangspunten we belangrijk vinden. Maar ook welke keuzes we maken in het uitvoeren van deze taken. Zo zorgen we voor een eerlijk speelveld voor bedrijven, ondernemers en inwoners. We voldoen aan de wettelijke verplichting om een regiobreed, dezelfde uitvoerings- en handhavingsstrategie vast te stellen voor de taken die OZHZ uitvoert.
De Nota VTH is definitief vastgesteld. In 2024 stond de uitrol van de nieuwe Nota VTH voor de gemeentelijke taken centraal. Vanaf 1 januari 2025 is de nieuwe Nota VTH 2025-2028 in werking.
Meer weten? Dit programma werken valt onder de Ontwikkelaanpak. Download de aanpak hieronder.
