Bodemleven van het Haringvliet beschermen tegen illegale zandwinning

Het was drie jaar geleden. De politie betrapte twee schippers op het Haringvliet, terwijl zij in het donker illegaal zand zogen van de bodem. Onze ‘groene’ inspecteurs, die regelmatig in dit natuurgebied varen voor controles, deden mee aan het onderzoek naar deze zaak. Wat betekent dit voor de natuur? Hoe schadelijk is dit?

Inmiddels staan de schippers voor de rechter en hangt hun een taakstraf en het terugbetalen van 181.000 euro boven het hoofd.

Niet naar Antwerpen, maar naar Tiengemeten

De twee broers zeiden dat ze hun zand uit Antwerpen haalden, maar zogen zand op van de bodem vlakbij natuureiland Tiengemeten. Dat is een beschermd natuurgebied, dat valt onder de Natura 2000.

Bodemleven belangrijk voor zeldzame vogelsoorten

OZHZ beschermt de natuur in de hele provincie Zuid-Holland door toezicht te houden op beschermde plant- en diersoorten en natuurgebieden. Het Natura 2000-gebied Haringvliet is zo’n plek.

Onze inspecteur vertelt

“Door de Zeehavenpolitie en Rijkswaterstaat werd ik gevraagd om mee te helpen in het onderzoek. Ik stelde vast wat het onttrekken van dit zand betekent voor de natuurwaarden. Belangrijkste is dat het bodemleven hier flink last van heeft, bijvoorbeeld de mosselen. Duikeenden eten deze mossels graag. Voor deze eenden is het Haringvliet een belangrijk leefgebied. Ze zijn ook aangewezen als belangrijke soort om in stand te houden hier. Belangrijk om te beschermen.”

Vooral het bodemleven heeft hier last van.

OZHZ-inspecteur

Gevolgen voor diersoorten

Het weghalen van de bovenste laag zand, heeft dus gevolgen voor de diersoorten in de Haringvliet en Tiengemeten. Verschillende eendensoorten, zoals bijvoorbeeld de kuif- en toppereend, zijn voor voedsel helemaal afhankelijk van deze laag. En wanneer losgeraakt zand zich mengt met het water, heeft dit weer effect op visetende vogels, zoals de aalscholver, visarend, middelste zaagbek en visdief. Deze vogels kunnen, bij modderig water, de vissen niet meer zien.

Een andere soort die kans heeft om de gevolgen van zandwinning mee te maken is de zeeprik. De zeeprik is een vis die in larvevorm 6 tot 8 jaar in de bodem kan blijven zitten, tot zij volgroeid is. Het Haringvliet is geschikt als leefgebied voor de zeeprik en het baggeren van de voedingsrijke bodem is dus ook schadelijk voor de zeeprik op lange termijn.

De uitspraak van de rechter in de zaak tegen de broers, volgt binnenkort.