Samen pakken we ondermijning aan

Ondermijning is een onderwerp dat hoog op de agenda staat. Zowel binnen OZHZ als de verschillende gemeenten in onze regio. Wat is ondermijning precies? Denk aan criminelen die normale, legale bedrijven gebruiken voor hun illegale activiteiten. Bijvoorbeeld garages, die naast reparaties ook gestolen auto’s onherkenbaar maken. Hoe pakken we dit binnen onze regio aan? En welke situaties kwamen we in 2023 tegen? Hans en Bob delen hun verhaal.

Hoe sporen jullie bedrijven op?

‘De regie ligt in eerste instantie bij de gemeenten. We maken samen een jaarplan. Daarin nemen we bedrijven op die we gaan bezoeken op het gebied van ondermijning. Het idee daarachter is dat we meer zicht krijgen op bedrijven waarvan we eigenlijk niet precies weten wat zij doen. Soms zitten er bedrijven op een bedrijventerrein waarvan je géén idee hebt. We zien er bijvoorbeeld nooit activiteiten en krijgen weleens signalen dat er vreemde auto’s staan. Of er wordt gehandeld in vreemde spullen. Daar willen we zicht op hebben’, legt Hans uit.

Waar komen signalen vandaan?

‘De signalen komen uit verschillende hoeken. Onze toezichthouders weten bijvoorbeeld goed waar zij op moeten letten. Wij bezoeken veel bedrijven, het valt dan op als er zaken niet kloppen. Bijvoorbeeld een garagebedrijf dat extreem schoon is en waar niet gewerkt wordt. Dat klopt natuurlijk niet. Onze collega’s herkennen deze signalen en geven dit dan door’, vertellen Hans en Bob. Signalen kunnen ook bij de politie vandaan komen, gemeentelijke Buitengewoon Opsporingsambtenaren (BOA’s) of van inwoners die iets verdachts zien. Tijdens een 6-wekelijks overleg met samenwerkingspartners komt alles bij elkaar en bespreken we de situaties. Mocht het nodig zijn, dan voeren we een integrale controle uit met de betrokken partners, ieder vanuit hun eigen expertise. Dat is wel bijzonder.’

Wat zijn jullie in 2023 zoal tegengekomen?

‘Bijvoorbeeld een autopoetsbedrijf in de regio. Dit bedrijf stond al een tijdje op de lijst om een controle te doen. Maar elke keer als we daar kwamen was het bedrijf dicht. Toevallig ging de deur open toen we er waren. Wat bleek? Het bedrijf handelt in verdovende middelen. Dat is niet direct voor ons, maar wij pakken wel onze rol. We kijken dan naar de opslag van gevaarlijke stoffen, de politie neemt de verdovende middelen in beslag en de douane komt in actie vanwege accijns. De gemeente sluit uiteindelijk het pand. We pakken allemaal onze eigen rol vanuit onze expertise. We slaan de handen ineen en versterken elkaar. Dat werkt heel fijn.’

Welke situaties kwamen jullie nog meer tegen?

‘Het handelen in illegale sigaretten, drugshandel, fraude en bedrijven die handelen in gebruikte goederen. Ook het handelen in juwelen en arbeidsuitbuiting zijn voorbeelden van situaties die we tegenkwamen’’, vertellen Bob en Hans. ‘We hebben een signaleringsfunctie, zegt Bob. Wij herkennen signalen en weten precies welke vragen we moeten stellen. Zo kom je erachter of het verhaal van een ondernemer klopt.’

Met welke partners werken jullie samen?

‘Bijvoorbeeld met de douane en de politie. Ook met Stedin; zij sluiten bijvoorbeeld de stroom af als dat nodig is. Daarnaast met opsporingsinstanties, gemeenten en het Regionale Informatie- en expertisecentrum (RIEC). Het RIEC verzamelt per gebied informatie over bijvoorbeeld ondermijning en hebben ondersteunende diensten die kunnen aansluiten mocht dat nodig zijn. Maar ook met de sociale dienst, Openbare Orde en Veiligheid (OOV), BOA’s, Belastingdienst, de Nationale Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) en afvalverwerkers.’

Hoe vaak komt het nu voor in een jaar? Dat ondermijning wordt ontdekt?

Hans vertelt: ‘We doen 50 tot 60 integrale controles per jaar. Bij elke integrale controle bezoeken we tussen de 5 en 10 bedrijven. Dan zijn toch echt een hoop bedrijven per jaar. Er is lang niet altijd wat mis. Maar er zijn wel bedrijven waar je zicht op wil hebben. Er zijn ook bedrijven waar we niet altijd de vinger achter krijgen, maar waar wel signalen genoeg zijn. Die houden we in de gaten.’