Rivierrombout: omgaan met deze beschermde libelle
De rivierrombout is een beschermde, zeldzame libel die leeft in de buurt van de grote rivieren. De larven van het diertje leven in de stromende delen van de rivieren. Zijn daar werkzaamheden die deze soort kunnen verstoren? Dan zijn er regels om de soort te beschermen. OZHZ controleert of iedereen zich daaraan houdt binnen de provincie Zuid-Holland. We merken dat het in de praktijk soms ingewikkeld is of vragen oproept. Hoe herkent u het diertje? Wanneer hebben ze het meeste last van werkzaamheden? Wat zijn de regels precies?
Werkzaamheden verstoren de libelle
OZHZ krijgt soms meldingen dat er werkzaamheden zijn in gebieden waar mogelijk de rivierrombout voorkomt. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om graaf- of baggerwerkzaamheden, het leggen van kabels en het plaatsen van damwanden, maar ook het maaien bij rivieren. OZHZ-inspecteurs gaan dan op onderzoek uit en kijken of dit inderdaad zo is.
Het beschermen van de libelle
De rivierrombout wordt beschermd in de Wet Natuurbescherming. Dit betekent dat je de libelle, of de larven ervan, niet zomaar mag storen of doden bij werkzaamheden. Het volgende is nodig in gebieden waar de libelle mogelijk voorkomt:
- Zijn de werkzaamheden die uitgevoerd gaan worden mogelijk verstorend voor de soort of het leefgebied?
- Voorafgaand aan de werkzaamheden is ecologisch onderzoek dan verplicht: komt de libelle er voor? En zo ja, waar precies?
- Toestemming aanvragen voor de werkzaamheden als de libelle er voorkomt (het aanvragen van een ontheffing).
- De werkzaamheden zelf mogen – met ontheffing – alleen uitgevoerd volgens bepaalde voorwaarden.
OZHZ controleert en grijpt in bij misstanden
Omgevingsdienst Haaglanden geeft de ontheffingen af. OZHZ controleert tijdens de uitvoering of iedereen zich aan de regels (de voorschriften) houdt die staan in die ontheffing. Dit doen we in de hele provincie Zuid-Holland. Soms heeft iemand geen (goed) onderzoek gedaan of geen toestemming gevraagd voor de werkzaamheden. OZHZ kan dan ingrijpen. Werkzaamheden kunnen daardoor voor langere tijd stil komen te liggen.
Uitgebreid onderzoek gedaan in 2022
In 2022 liet OZHZ gespecialiseerde bio- en ecologen onderzoek doen om meer te weten te komen over deze libelle en een factsheet opstellen. Met die uitkomsten kunnen wij nu beter controleren of het diertje ergens voorkomt én als ze aanwezig zijn de situatie beter beschermen. Ook geeft het handvatten aan iedereen die ecologisch onderzoek doet. Daarom delen we graag de uitkomsten van het onderzoek. Het is uitgevoerd door EIS (Kenniscentrum Insecten en andere ongewervelden) en de Vlinderstichting.
- Factsheet rivierrombout, ecologie en effecten van werkzaamheden (2022) 6.4 MB Download
Waar geeft het rapport antwoord op?
Het rapport geeft antwoord op vragen als:
- Waar komt de libelle precies voor?
- Waar en wanneer leven de larven van de libelle?
- Hoe toon je de aan- of afwezigheid van de rivierrombout aan?
- Hoe reageren de libellen en de larven op werkzaamheden?
- Welke maatregelen kan u nemen om de verstoring te beperken?
Wat is (soms) nog onduidelijk?
De rivierrombout komt soms op plekken voor die we niet verwachten. Er is soms nog onduidelijkheid over de eisen die de libelle stelt aan haar leefgebied. Het is daarom belangrijk dat ecologen in het veld blijven openstaan voor de mogelijkheid dat de rivierrombout voorkomt op onverwachte plekken. Bent u een deskundige op het gebied van de rivierrombout en wilt u uw kennis delen? We horen graag van u, neem contact met ons op.
Een larvenhuidje van de rivierrombout
Vragen hierover? Stel ze gerust
Werkt u bij een ecologisch bureau, gemeente, provincie of andere overheidsinstantie? Hebt u mogelijk te maken met de rivierrombout? U kunt ons altijd vragen stellen. Bel naar 078 – 770 85 85 en vraag naar een van onze toezichthouders Wet natuurbescherming. Of stel uw vraag online. U kunt de omgevingsdienst Haaglanden bellen als u meer wilt weten over de toestemming/ontheffing.
Ziet u dat de rivierrombout verstoord wordt?
Vermoedt u dat dit niet volgens de regels of zonder ontheffing gebeurt? Meld dit online.
De Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid en omgevingsdienst Haaglanden voeren deze werkzaamheden uit in de heel Zuid-Holland, in opdracht van de provincie.
De foto’s zijn van de Vlinderstichting, gemaakt door Tim Vermaat, Marijn Prins en Jan-Joost Mekkes. De foto’s in de slider zijn van NWC advies. De foto’s helpen u bij het herkennen van de libelle, de larven ervan en het leefgebied.