Het programma in een notendop

hoe voorkom je hittestress? Hoe (ver)bouw je duurzamer? En een klimaatneutraal bedrijventerrein, kan het? Dat zijn voorbeelden waar dit programma om draait. Het is een bittere noodzaak. De opwarming van de aarde is nu overal ter wereld merkbaar, de invloed van de mens onbetwistbaar. Het nieuwe VN-rapport onderstreept de urgentie van opgaven als de energietransitie en klimaatadaptatie. Ook in eigen land wordt deze noodzaak steeds breder gevoeld. De recente wateroverlast in Zuid-Limburg, de klimaatzaak tegen de Nederlandse Staat en de miljarden die beschikbaar zullen worden gesteld om de CO2-uitstoot te verminderen zijn hier voorbeelden van.

Het is duidelijk dat actie nodig is, maar hoe richt je de fysieke leefomgeving toekomstgericht in? Wat kan OZHZ doen om provincie en gemeenten daarbij te ondersteunen?

Klimaat, energie en circulariteit

OZHZ helpt bij klimaat-, energie- en circulaire vraagstukken. Met onze expertises, een groot netwerk en onze data leggen we de focus op:

  • Duurzaamheid onderdeel maken van alle OZHZ-producten en adviezen
  • Belemmeringen en kansen voor duurzame (woning)bouw en ondernemerschap beter in kaart brengen
  • Diverse databronnen combineren voor belemmeringen en kansen voor gebiedsinrichting
  • Nauwe samenwerking met partners

Als omgevingsdienst een duurzaam verschil maken

OZHZ tekende als eerste omgevingsdienst het Manifest Maatschappelijk Verantwoord Opdrachtgeven en Inkopen (MVOI). Zo maken we een duurzaam verschil!

Van klimaat en milieu tot diversiteit en inclusie. Ook als omgevingsdienst hebben we een belangrijke rol in het beschermen en verbeteren van onze leefomgeving. Daarom is het belangrijk dat ook onze eigen bedrijfsvoering zo duurzaam mogelijk is. Door aan te sluiten bij het Manifest willen we als OZHZ de juiste, duurzame, keuzes maken als opdrachtgever en inkoper. Zo willen we bijdragen aan de zes maatschappelijke thema’s uit het Nationaal Plan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen: klimaat, circulair, milieu, social return, ketenverantwoordelijkheid, diversiteit en inclusie.

Het komende jaar gaan we met de thema’s klimaat, circulair en milieu aan de slag. Compleet met nulmeting, actieplan en het opleveren van een rapportage. Daarnaast bewegen we marktpartijen om steeds meer duurzame en sociale producten en diensten te ontwikkelen en te leveren. Zo kunnen we samen een duurzaam verschil maken en wonen en werken in een veilige, gezonde en duurzame omgeving.

Meer weten over het MVOI? 

Zuid-Holland Zuid bereidt zich voor op invulling van het omgevingsplan voor het thema bodemkwaliteit

Bouwen op verontreinigde grond is in Zuid-Holland Zuid (ZHZ) niet zo maar mogelijk. En dat geldt ook voor graven in verontreinigde grond. Naast de regels van het rijk en de provincie hebben de 10 gemeenten in ZHZ sinds 1 januari 2024 tijdelijke regels rondom bodemkwaliteit. OZHZ werkt nu samen met de gemeenten aan het vervolg.

Bodemkwaliteit; waarover gaan de regels?
De regels zorgen voor een gezonde, veilige en duurzame leefomgeving. Zo zijn er vanuit het rijk of provincie verplichte regels. Regels om het bestaande beleid door te zetten en om de VTH-taken goed uit te voeren. Ook zijn er nieuwe regels die inspelen op de ontwikkelingen. Denk aan PFOA, maar ook lood en nieuwe doelen voor natuur en circulaire economie. De nieuwe regels betekenen niet dat ZHZ op slot gaat. Voor veel meldingen en aanvragen verandert er niets, voor andere is het mogelijk af te wijken van een verbod.

Regionale samenwerking op het thema bodemkwaliteit
Het thema bodem pakken we regionaal op. Dat doen we al jaren samen. In aanloop naar de Omgevingswet kwamen we tot de conclusie dat we een betere bescherming willen van de bodemkwaliteit. In opdracht van de 10 gemeenten binnen onze regio werkte OZHZ werkte deze samen met de planjuristen van gemeente Dordrecht uit. Vorig jaar leverden we de voorbeschermingsregels al op en stelden alle gemeenten deze vast. Nu ligt er een concept aan regels voor het thema bodemkwaliteit.

Doorvoeren in het omgevingsplan wordt nog een hele klus
Met dit eerste concept als basis start nu het traject van afstemming, verbetering en besluitvorming. De regels zijn in mei in concept met de gemeenten besproken. Het doorvoeren van de regels is een traject met een behoorlijke doorlooptijd. Tot september werken we aan het eerste concept. Daarna krijgen inwoners, ondernemers en anderen de mogelijkheid om te reageren op het concept van de regels. Daarna volgt het traject gericht op vaststellen van het ontwerp door de colleges van de gemeenten, de zienswijze, de verwerking daarvan en de besluitvorming door de raden. Gemeenten en OZHZ blijven hierin nauw samenwerken. Voor 1 juli 2025 stellen we de regels vast, voordat de voorbeschermingsregels wettelijk komen te vervallen.

Circulair regio overleg in Hendrik-Ido-Ambacht

Eind september kwamen collega’s van de gemeenten uit onze regio én OZHZ bij elkaar voor het circulair regio overleg. Dit keer in Hendrik-Ido-Ambacht. Want waar staan we met betrekking tot circulariteit? Wat hebben we nodig en hoe kunnen we van elkaar leren? Dát stond centraal.

Kansen ruimtelijke circulaire strategie
Een collega van de Provincie lichtte het onderzoek ‘kansen ruimtelijke circulaire strategie’ toe. Ruimte is een belangrijk onderdeel van de circulaire economie, maar ook schaars. Hoe geven we dit als provincie en gemeente vorm en waar liggen kansen? Drechtsteden is een kansrijk gebied, zo kwam uit het onderzoek naar voren. Vooral op de thema’s maritiem en logistiek.

Rondleiding circulair bedrijventerrein
De collega’s namen een kijkje op de Ambachtsezoom; een circulair bedrijventerrein. Zo worden er strenge eisen gesteld aan de gebouwen: de constructies moeten volledig demonteerbaar zijn (geschroefd, geklikt of gekoppeld) in plaats van lijmen, lassen of metselen. Er wordt om groene daken gevraagd: een groenstrook van 3 meter tussen het gebouw en de openbare weg. In de gebouwen mag geen PVC gebruikt worden.

Groen en biobased
Op het terrein zelf worden hergebruikte en/of biobased materialen gebruikt. Er is veel groen en natuur aanwezig, wat maakt dat mensen (ook buiten het bedrijventerrein) er graag een rondje wandelen.

Inzetten op dezelfde thema’s
De collega’s van de gemeenten en OZHZ komen 5 keer per jaar samen in het circulaire regio overleg. Daar bespreken we actuele thema’s en is er een wisselwerking tussen alle gemeenten. We zetten grotendeels op dezelfde thema’s in, zoals het gezamenlijke traject ‘het nieuwe normaal’ (circulair bouwen). Daarnaast zijn het soms pittige gesprekken met ondernemers als het gaat over de bouw van hun pand. Maar veel ondernemers gebruiken hun opgedane kennis over circulariteit nu ook voor andere projecten.

Regionaal samenwerken op circulaire thema's

Eind november was het weer zover: een circulaire regiobijeenkomst met de gemeenten en Provincie Zuid-Holland. De locatie? Boezem & co in Oud-Beijerland.

Samenwerken is cruciaal
Hoe kunnen we regionaal samenwerken op circulair? Zijn er thema’s die bij alle gemeenten spelen? En zo ja; welke? Samen met de Provincie zaten we het overleg voor.

Bedrijvigheid, bouw en bedrijventerreinen
Bij alle gemeenten, OZHZ en Provincie spelen een drietal thema’s: bedrijvigheid, gebouwen en bedrijventerreinen. Tijdens de bijeenkomst bespraken we ideeën en maakten een selectie van de belangrijkste thema’s en ideeën op dit onderwerp.

We vonden samenhang in:

  1. Bouw: Kunnen we regionale regels opstellen voor een gelijk speelveld? Welke (regionale) meetmethode kunnen we gebruiken? Actief kijken naar eigen grond en vastgoed, welke eisen kan je hier stellen?
  2. Bedrijvigheid: we hebben een grote groep mkb-ers, hoe nemen we hen mee? Focus op één branche om te beginnen. En hoe zorgen we ervoor dat ondernemers naar een circulair verdienmodel toewerken en regelgeving hen niet in de weg zit?
  3. Beleid: hoe geef je circulair vorm in beleid, hoe zorg je ervoor dat het geborgd wordt in de eigen gemeente? En hoe zorgen we ervoor dat we volle vaart vooruit gaan zoals op de andere duurzaamheidsthema’s?

In januari 2025 is er een bestuurlijke bijeenkomst, waarbij we de wethouders deze 3 thema’s voorleggen en vragen hoe zij hiernaar kijken. Maar ook om samen de mogelijkheden voor regionaal samenwerken te verkennen.