Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb)

Wilt u gaan bouwen, dan moet u bij de gemeente nagaan of het past binnen het omgevingsplan. Hier kunnen regels in staan die het bouwen verbieden, bijvoorbeeld om planten en dieren te beschermen. Dit verandert niet. Maar voor bouwwerken uit gevolgklasse 1, zoals een woonhuis, fietsbrug of een kleine opslaghal, hoeft u geen technische bouwvergunning meer aan te vragen. In plaats daarvan moet u een bouwmelding doen bij de gemeente. Of dit ook voor uw bouwwerk geldt, kunt u nagaan via Omgevingsloket.nl.

De controle wordt gedaan door een kwaliteitsborger. Deze onafhankelijke controleur checkt niet alleen uw plannen, maar zorgt er ook op de bouwplaats voor dat alles gaat volgens de bouwtechnische regels.

Van controle vooraf naar controle in de praktijk

Voor u zal de kwaliteitsborger de grootste verandering zijn. Eerst controleerde de gemeente vooraf of uw plannen aan alle eisen voldeden. Onder de Wkb controleert de kwaliteitsborger voor en tijdens de bouw, en bij de oplevering. De kwaliteitsborger legt vast wat de bouwrisico’s zijn van uw plannen. Hij of zij moet hierbij rekening houden met risico’s vanuit de omgeving. Denk aan een zachte bodem waardoor er extra aandacht nodig is voor de fundering.

In een borgingsplan geeft de kwaliteitsborger aan wat er moet gebeuren zodat uw bouwproject uiteindelijk aan alle technische bouwregels voldoet. Vervolgens kijkt hij of zij op de bouwplaats mee met de aannemer. Is na afloop alles in orde, dan stelt hij of zij een verklaring op.

Een kwaliteitsborger is altijd onafhankelijk. Het is dus niet de bedoeling dat u iemand inzet die een rol speelt bij het bouwproject. Via het Register Kwaliteitsborging vindt u een overzicht van kwaliteitsborgers. U kiest een kwaliteitsborger vóór u aan de slag gaat.

Met de risicobeoordeling en het borgingsplan moet u (of uw architect, adviseur of aannemer) vervolgens een bouwmelding doen bij de gemeente. Ook dit is nieuw. Met de bouwmelding geeft u aan waar u gaat bouwen en hoe u ervoor zorgt dat de plannen en het eindresultaat aan de bouwregels voldoen. U laat ook weten met welke kwaliteitsborger u samenwerkt. Een bouwmelding doet u eenvoudig via Omgevingsloket.nl.

Tot slot beschermt de Wkb u als opdrachtgever. Aannemers zijn langer verantwoordelijk voor hun eigen fouten en gebreken die daaruit volgen. Denk aan brandonveilige constructies, te weinig isolatie of slecht werkende ventilatie. Werd vroeger een bouwfout niet ontdekt bij de oplevering, terwijl u die als opdrachtgever wel had moeten zien? Dan was de aannemer niet meer aansprakelijk. Onder de Wkb is de aannemer dit nog wél. De aannemer moet kunnen aantonen dat een bouwfout hem/haar niet aan te rekenen is. Dus ook als u gebreken pas later ontdekt, dan kunt u de aannemer verzoeken om deze te repareren. U loopt als opdrachtgever dus minder risico.

Gevolgklasse 1

De Wkb geldt eerst alleen voor gebouwen in de zogenoemde gevolgklassse 1. Dit zijn gebouwen met beperkt risico, zoals woningen en eenvoudige bedrijfspanden. Gaat er iets mis met de bouw, dan zijn de gevolgen voor de bewoner of gebruiker in verhouding minder groot dan bij bijvoorbeeld een ziekenhuis. Of uw bouwproject onder de Wkb valt, kunt u nagaan via Omgevingsloket.nl.

Binnen drie jaar wordt de Wkb beoordeeld. Afhankelijk van die beoordeling gaat de wet daarna gelden voor gevolgklasse 2 (denk aan bibliotheken, onderwijsgebouwen, gemeentehuizen), gevolgklasse 3 (denk aan voetbalstadions, ziekenhuizen) en monumenten.